جمهوری  شورایی گیلان (اولین  جمهوری شورایی  خاور میانه )

در تاریخ  16 رمضان 1338 مطابق با  14 خرداد  1299، رشت از  طرف نیروهای  مسلح جنگل تصرف شد.  اهالی شهر  از میرزا  و یارانش استقبال  کردند  کارمندان  دولت مقاومت نکردند  قوای قزاق در رشت پس از اندک  مقاومتی  تسلیم شد.

دو روز بعد اعلامیه ای  با عنوان  « هوالحق  ،  فریاد ملت مظلوم ایران  از حلقوم  فدائیان  جنگل گیلان » از طرف سران  نهضت  منتشر گردید.  در این اعلامیه  آنها خود  را جمعیت  انقلاب  سرخ ایران  معرفی و  نظریاتشان  را تحت مواد زیر  ارائه نمودند.

1- جمعیت انقلاب سرخ  ایران  اصول  سلطنت را ملغی کرده، جمهوری  را رسماً  اعلام  می نماید.

2- حکومت  موقت جمهوری  حفاظت  جان و مال  عموم اهالی   را به عهده می گیرد.

3- حکومت  موقت جمهوری  همه اقوام بشر  را یکی دانسته  تساوی  حقوق درباره  آن ها قائل و حفظ شعائر اسلامی  را از فرایض  می داند.

هیئت دولت  انقلابی  به شرح ذیل معرفی گردید.

میرزا کوچک خان            سر کمیسر  و کمیسر جنگ 

میر شمس الدین وقاری        کمیسر داخله

سید جعفر         کمیسر  خارجه

محمد علی پیربازاری         کمیسر مالیه

محمود آقا              کمیسر قضایی

آقا نصراله            کمیسر پست و تلگراف

محمد علی خمامی          کمیسر فواید  عامه

حاجی محمد جعفر         کمیسر معارف  و اوقاف

ابوالقاسم  فخرائی         کمیسر تجارت

سپس میرزاکوچک خان طی تلگرافی به سفارتخانه  های دول  خارجی  در تهران  انحلال  سلطنت  و تشکیل  جمهوری  شورایی  در گیلان  را اعلام  نمود یک  روز بعد  به عنوان جمهوری  شورایی گیلان  تلگرافی  به لنین  رهبر جمهوری  شوروی  سوسیالیستی  مخابره  کرد و جمهوری شورایی در گیلان  را اعلام نمود . اساس برنامه  میرزا اخراج انگلیسی ها  از ایران ، سقوط سلطنت  و مبارزه  علیه مالکین  بزرگ ارتجاعی بود.

گردآورنده:حسین آب برین